Rozwód bez orzekania o winie jest uważany przez wiele osób za najszybszy sposób na prawomocne rozwiązanie małżeństwa. Adwokaci często rekomendują go swoim klientom, chcąc oszczędzić im długiego i stresującego postępowania sądowego, które może ciągnąć się miesiącami, a nawet latami. W tym artykule dowiesz się, na czym dokładnie polega rozwód bez orzekania o winie i jak można go uzyskać.
SPIS TREŚCI:
Czym jest rozwód bez orzekania o winie?
Rozwód bez orzekania o winie, zwany inaczej rozwodem polubownym, jest jedną z możliwych dróg dla osób, pomiędzy którymi nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego.
W polskim prawie o rozpadzie małżeństwa orzeka sąd, który następnie rozstrzyga również takie kwestie jak wykonywanie władzy rodzicielskiej, obowiązek alimentacyjny oraz wskazanie, czy i który z małżonków ponosi winę za rozpad małżeństwa. Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przewidują jednak, że na zgodny wniosek małżonka możliwe jest zaniechanie ustalenia strony odpowiedzialnej za rozstanie. W takim przypadku mamy do czynienia z rozwodem bez orzekania o winie.
Dla kogo jest rozwód bez orzekania o winie?
Rozwód bez orzekania o winie jest drogą najczęściej wybieraną przez pary, między którymi istniały stosunkowo dobre relacje w momencie rozstania i które nie poróżniły się na tyle, aby nie być w stanie wspólnie dojść do porozumienia w istotnych kwestiach. Ponadto, adwokaci często proponują to rozwiązanie także osobom, które chcą uniknąć długotrwałego procesu rozwodowego. Ma ono bowiem wiele zalet, które mogą potencjalnie ułatwić przejście przez to trudne doświadczenie życiowe, zarówno pod względem emocjonalnym, jak i finansowym.
Jakie są zalety rozwodu bez orzekania o winie?
Wśród najczęściej wymienianych zalet orzeczenia rozwodu bez wskazywania winnego są:
- niższe koszty,
- krótszy czas trwania,
- mniejszy stres.
Wszystkie te aspekty wynikają z faktu, że ten sposób zakończenia małżeństwa jest zazwyczaj znacznie mniej czasochłonny. Często nie wymaga nawet przesłuchiwania świadków, co pozwala istotnie ograniczyć liczbę rozpraw, które muszą się odbyć w ramach postępowania.
Sąd nie musi wskazywać winnego rozpadu małżeństwa, a więc skupia się jedynie na wysłuchaniu obojga małżonków w celu ustalenia, czy ich pozew rozwodowy jest zasadny i czy łączące ich więzi małżeńskie faktycznie ustały. W ten sposób strony mogą zaoszczędzić sobie wiele stresu związanego z upublicznieniem swojego życia prywatnego na sali sądowej, a także pieniędzy, które prawdopodobnie wydaliby na obecność prawnika na kolejnych rozprawach sądowych i przygotowanie materiału dowodowego.
Ile trwa rozwód bez orzekania o winie?
Nie ma jasno określonych ram czasowych, w których zwykle można uzyskać orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie, jednak z reguły zajmuje to znacznie mniej czasu niż w przypadku, gdyby sąd miał ustalać winnego. Przeważnie jest to okres kilku miesięcy, podczas gdy rozpad małżeństwa ze wskazaniem winy może trwać nawet kilka lat.
Niekiedy zdarza się nawet, że partnerzy otrzymują wyrok rozwodowy już na pierwszej rozprawie, co jest najbardziej prawdopodobne, jeśli nie mają małoletnich dzieci lub sami doszli do porozumienia w kwestiach takich jak podział majątku wspólnego, alimenty czy sprawowanie władzy rodzicielskiej.
Jakie są wady rozwodu bez orzekania o winie?
Chociaż, jak już wspomnieliśmy, sprawy rozwodowe bez orzekania o winie są zazwyczaj mniej czasochłonne i stresujące, istnieją pewne sytuacje, w których mimo wszystko lepiej jest uzyskać wyrok wskazujący stronę winną rozpadu małżeństwa. Dotyczy to przede wszystkim kwestii alimentów.
Warto bowiem mieć na uwadze, że małżonek niewinny może ubiegać się o wsparcie finansowe, jeśli wykaże przed sądem, że w wyniku rozwodu jego sytuacja materialna ulegnie istotnemu pogorszeniu. Oznacza to, że o ile jego były partner zostanie uznany za wyłącznie winnego rozpadu małżeństwa, jego szanse na uzyskanie prawa do alimentów są znacznie wyższe niż w przypadku, gdyby sąd uznał winę obu stron lub gdyby wyrok rozwodowy nie wskazywał, kto ponosi winę.
Czy orzeczenie o winie może decydować o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej?
Bardzo często osoby przechodzące przez rozwód zastanawiają się, czy kwestia winy może negatywnie wpłynąć na ich zdolność do opieki nad małoletnimi dziećmi. Należy jednak zauważyć, że to, czy dany małżonek jest odpowiedzialny za rozpad małżeństwa, nie ma bezpośredniego wpływu na kwestię sprawowania władzy rodzicielskiej. Oczywiście, jeśli przyczyną rozwodu było zaniedbanie rodziny lub alkoholizm, sąd weźmie to pod uwagę w swoim orzeczeniu. Niemniej jednak, zawinienie w sprawie rozwodowej nie świadczy o tym, czy ktoś jest dobrym ojcem lub matką.
Czy sprawa rozwodowa z orzekaniem o winie ma wpływ na podział majątku wspólnego?
Wspólność ustawowa jest jedną z konsekwencji prawnych zawarcia małżeństwa, która sprawia, że wszystkie przedmioty majątkowe nabyte przez małżonków od dnia zawarcia małżeństwa wchodzą w skład majątku wspólnego. W przypadku rozwodu (o ile partnerzy nie ustanowili wcześniej rozdzielności majątkowej), instytucja ta zostanie rozwiązana, a w konsekwencji zgromadzony majątek będzie musiał zostać podzielony.
Orzeczenie o winie w wyroku rozwodowym nie ma wpływu na ten proces, ponieważ oboje małżonkowie mają równe prawo do składników ich majątku wspólnego, niezależnie od przyczyn rozpadu małżeństwa.
Podstawy prawne
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy