W dzisiejszych czasach ludzie coraz częściej przemieszczają się między państwami, a emigracja jest zjawiskiem całkowicie normalnym. Dzięki istniejącym strukturom międzynarodowym niektórzy mogą praktycznie z dnia na dzień przenieść się do innego kraju i rozpocząć tam nowe życie. Niestety nie każdy ma taką możliwość, a w przypadku niektórych narodowości konieczne jest dopełnienie szeregu formalności. Dlatego dziś przyjrzymy się tematowi uzyskania zezwolenia na pracę dla cudzoziemca.
SPIS TREŚCI:
Czym jest zezwolenie na pracę?
Każdy obywatel Polski posiadający pesel automatycznie ma prawo do podjęcia pracy zarobkowej na terenie RP, o ile osiągnął odpowiedni wiek i nie istnieją ku temu żadne inne przesłanki formalne. Inaczej sprawa wygląda jednak w przypadku obcokrajowców i duża część z nich musi uzyskać dokument, jakim jest zezwolenie na pracę. Jego wystawieniem zajmuje się odpowiedni Urząd Wojewódzki, który stwierdza wówczas, że dana osoba może być legalnie zatrudniona w naszym kraju.
Kto potrzebuje uzyskać zezwolenie na pracę w Polsce?
Jak wiadomo, Polska jest członkiem wielu organizacji międzynarodowych i stroną licznych umów wielostronnych ułatwiających przepływ pracowników. Świetnym tego przykładem jest wspólnota wynikająca z Unii Europejskiej.
Otóż wszyscy obywatele UE mają pełne prawo do podjęcia zatrudnienia w innym kraju członkowskim, bez konieczności ubiegania się o jakiekolwiek zezwolenia. W ten sposób europejska gospodarka jest stymulowana, a mieszkańcy mogą cieszyć się dodatkowymi przywilejami, które im przysługują.
Niemniej jednak do naszego kraju przyjeżdża również wielu pracowników spoza UE i większość z nich, chcąc podjąć pracę w Polsce, musi ubiegać się o odpowiednie dokumenty. Istnieją jednak pewne warunki, które zwalniają ich z tego obowiązku. Dotyczy to każdego cudzoziemca, który:
- posiada status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej
- korzysta z ochrony uzupełniającej w Rzeczypospolitej Polskiej
- posiada zezwolenie na pobyt stały w Rzeczypospolitej Polskiej
- posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej w Rzeczypospolitej Polskiej
- posiada zgodę na pobyt ze względów humanitarnych
- posiada zgodę na pobyt tolerowany w Rzeczypospolitej Polskiej
- korzysta z ochrony czasowej w Rzeczypospolitej Polskiej
- posiada ważne zaświadczenie o udzielaniu ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
- przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie dokumentu pobytowego wydanego przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej i celem jego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest wykonywanie pracy w charakterze pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa przez okres nieprzekraczający 90 dni w okresie 180 dni.
Ponadto nie zapominajmy, że wszyscy obywatele Europejskiego Obszaru Gospodarczego, tj. obywatele Islandii, Norwegii i Liechtensteinu, a także obywatele Szwajcarii, mają prawo do swobodnego podejmowania pracy zarobkowej w Polsce.
Co więcej, na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów wprowadzonego po rozpoczęciu rosyjskiej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 r., wszyscy obywatele Ukrainy, którzy wjechali do naszego kraju po tej dacie, również nie muszą ubiegać się o zezwolenie na pracę. Zamiast tego podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest zobowiązany do powiadomienia właściwego powiatowego urzędu pracy w ciągu 14 dni od zatrudnienia takiej osoby, co wystarczy, aby było to legalne.
Jeśli jesteś przedsiębiorcą zatrudniającym cudzoziemców i nie masz pewności, czy musisz ubiegać się o zezwolenie na pracę dla nich, skontaktuj się z jednym z prawników Legavi i uzyskaj profesjonalną poradę.
Jakie są rodzaje zezwolenia na pracę cudzoziemca?
Polskie prawo przewiduje 5 rodzajów zezwoleń na pracę, a mianowicie:
- Zezwolenie na pracę TYP A – zezwolenie dla cudzoziemców wykonujących pracę na terytorium Polski, na rzecz spółki działającej w Polsce
- Zezwolenie na pracę TYP B – zezwolenie dla cudzoziemców pełniących funkcję w zarządzie osoby prawnej wpisanej do rejestru przedsiębiorców lub będącej spółką kapitałową w organizacji lub prowadzących sprawy spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej jako komplementariusz, lub w związku z udzieleniem pełnomocnictwa na okres przekraczający łącznie 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.
- Zezwolenie na pracę TYP C – zezwolenie dla cudzoziemców delegowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres przekraczający 30 dni w roku kalendarzowym do oddziału lub zakładu podmiotu zagranicznego albo podmiotu powiązanego
- Zezwolenie na pracę TYP D – zezwolenie dla cudzoziemców wykonujących pracę u pracodawcy zagranicznego, który nie posiada oddziału, zakładu lub innej formy zorganizowanej działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i delegowanych na jej terytorium w celu wykonywania usługi o charakterze tymczasowym i okazjonalnym
- Zezwolenie na pracę TYP E – zezwolenie dla cudzoziemców wykonujących pracę u pracodawcy zagranicznego i delegowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres przekraczający 30 dni w ciągu kolejnych 6 miesięcy w celu innym niż wskazany w zezwoleniach typu B, C, D.
Należy pamiętać, że w zależności od zezwolenia, o które się ubiegasz, dokumenty, które musisz złożyć, będą się różnić. W związku z tym koniecznie zapoznaj się z wymaganiami dla swojej kategorii, a jeśli nadal nie będziesz mieć pewności, skonsultuj się z jednym z naszych prawników.
Jak wygląda ubieganie się o wydanie zezwolenia na pracę?
O zezwolenie na pracę dla cudzoziemca występuje podmiot powierzający wykonywanie pracy, czyli pracodawca. Odbywa się to za pomocą specjalnego wniosku, który można złożyć zarówno elektronicznie na portalu gov.pl, jak i osobiście w urzędzie wojewódzkim właściwym ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania. Sprawa jest później rozpatrywana przez wojewodę.
Pamiętaj, że jeśli ze względu na charakter pracy nie jesteś w stanie określić, do którego urzędu powinieneś złożyć wniosek, wówczas powinieneś udać się do wojewody mazowieckiego.
Kiedy należy złożyć wniosek o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca?
Nie ma przepisów, które ściśle określałyby, kiedy pracodawca powinien wystąpić o zezwolenie, niemniej jednak należy podkreślić, że cudzoziemiec nie może legalnie podjąć pracy zarobkowej bez takiego dokumentu. Warto też zauważyć, że jeszcze w 2022 r. rozpatrzenie takiego wniosku trwało około 30 dni, a obecnie czas ten jest często znacznie dłuższy. Co więcej, wojewoda rozpatruje wnioski w określonej kolejności, gdyż pierwszeństwo mają przedsiębiorstwa o strategicznej wartości dla polskiej gospodarki. Jeśli zatem planujesz zatrudnić w swojej firmie obcokrajowców, złóż niezbędne dokumenty odpowiednio wcześnie.
Na jaki okres czasu wydawane jest zezwolenie na pracę cudzoziemca?
Okres, na jaki wydawane jest zezwolenie, zależy od rodzaju dokumentu, o który się ubiegasz i specyfikacji sprawy. Przeważnie jednak nie są one przyznawane na dłużej niż 3 lata. Istnieją pojedyncze przypadki, w których okres ważności wynosi 5 lat, ale są one rzadkie. Oczywiście należy pamiętać, że każdy cudzoziemiec ma możliwość ubiegania się o przedłużenie uzyskanego zezwolenia.
Jakie dokumenty należy złożyć wraz z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca?
Jak już wspomnieliśmy, dokładny zestaw dokumentów, które muszą trafić do wojewody, zależy od zezwolenia, o które się ubiegasz. Niemniej jednak istnieją pewne elementy, które należy dołączyć do wniosku, niezależnie od rodzaju wykonywanej pracy. Są to:
- dokumenty potwierdzające tożsamość pracodawcy (np. kopia dowodu osobistego, odpis z Krajowego Rejestru Sądowego, umowa spółki itp.);
- kopia wszystkich wypełnionych stron ważnego dokumentu podróży cudzoziemca, którego dotyczy wniosek, lub innego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość (jeżeli nie posiada ważnego dokumentu podróży);
- dowód wpłaty zawierający następujące dane;
- nazwę podmiotu dokonującego wpłaty (pełna nazwa i adres siedziby pracodawcy)
- dane cudzoziemca (imię i nazwisko cudzoziemca, dla którego ubiegasz się o zezwolenie na pracę)
- pełnomocnictwo – w przypadku, gdy pracodawca delegujący nie składa wniosku osobiście.
Ile kosztuje złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemców?
Podobnie jak w przypadku wszystkich spraw urzędowych, uzyskanie pozwolenia na pracę wymaga uiszczenia opłaty. Obecnie cennik za tego typu świadczenia wygląda następująco:
- Wniosek o wydanie zezwolenia na pracę typ A, B, C i E na okres powyżej 3 miesięcy – 100 zł
- Wniosek o wydanie zezwolenia na pracę typ A, B, C i E na okres do 3 miesięcy – 50 zł
- Wniosek o wydanie przedłużenia zezwolenia na pracę typ A, B, C na okres powyżej 3 miesięcy – 50 zł
- Wniosek o wydanie przedłużenia zezwolenia na pracę typ A, B, C wydanego wcześniej na okres do 3 miesięcy – 25 zł
- Wniosek o wydanie zezwolenia na pracę typ D – 200 zł
- Wniosek o wydanie przedłużenia zezwolenia na pracę typ D – 100 zł
Nie są to więc duże kwoty, ale nie należy pomijać tego kroku, gdyż przedstawienie dowodu uiszczenia opłaty jest niezbędne do prawidłowego złożenia wniosku.
Podsumowując
Choć ogromna liczba osób przyjeżdżających do Polski nie musi już ubiegać się o specjalne zezwolenie na pracę, to wciąż istnieje spora grupa ludzi, którym taki dokument jest niezbędny do podjęcia pracy zarobkowej. Jeśli zatrudniasz osoby spoza naszego kraju, koniecznie skonsultuj się z prawnikiem specjalizującym się w sprawach cudzoziemców, aby mieć pewność, że prawidłowo wdrożyłeś wszystkie obowiązujące procedury i nie grozi Ci wizyta z organu Państwowej Inspekcji Pracy.
