Obowiązek alimentacyjny można ustalić zarówno polubownie, jak i na drodze sądowej. W sytuacji, gdy zdecydujesz się na wszczęcie postępowania, konieczne będzie złożenie pozwu o alimenty.

Kto może złożyć pozew o alimenty?

Do płacenia alimentów mogą być zobowiązani krewni w linii prostej, małżonkowie, a także rodzeństwo. Natomiast z roszczeniem, co do zasady, mogą wystąpić osoby znajdujące się w niedostatku, które nie są w stanie samodzielnie się utrzymać lub byli małżonkowie, którzy nie zostali uznani za winnych rozpadu małżeństwa, a których sytuacja materialna uległa znacznemu pogorszeniu w wyniku rozwodu.

Wyjątkiem jest obowiązek alimentacyjny rodziców małoletniego dziecka, ponieważ są oni zawsze zobowiązani do zapewnienia dziecku środków utrzymania, a także wychowania.

Do którego sądu należy złożyć wniosek o alimenty?

Zgodnie z brzmieniem Kodeksu postępowania cywilnego, pozew o alimenty należy złożyć do sądu rejonowego właściwego względem miejsca zamieszkania osoby uprawnionej lub względem miejsca zamieszkania osoby zobowiązanej.

Oznacza to, że w przypadku np. dochodzenia alimentów na dziecko, najczęściej będzie to sąd odpowiadający adresowi rodzica, z którym dziecko mieszka, bądź adresowi rodzica pozwanego.

Czy składając pozew o alimenty należy wnieść opłatę sądową?

Zgodnie z Ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, składając pozew o alimenty nie trzeba uiszczać opłaty sądowej. Osoby, które wystąpią z takim powództwem zaliczane są do grupy zwolnionych z kosztów sądowych, podobnie jak pozwany w sprawie o obniżenie alimentów.

Jakie elementy powinien zawierać pozew o alimenty?

Pozew o alimenty powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego. Konieczne jest zatem:

  • zamieszczenie danych adresowych właściwego sądu rejonowego,
  • wskazanie stron postępowania i stopnia ich pokrewieństwa,
  • podanie adresu zamieszkania powoda i pozwanego oraz peselu powoda,
  • określenie kwoty alimentów oraz terminu i sposobu ich uiszczenia
  • złożenie podpisu przez powoda bądź jego przedstawiciela ustawowego.

Ponadto pozew powinien zawierać dokładnie określone żądanie, informację o tym, czy strony podjęły próbę mediacji, a także dowody, czyli fakty, na których opiera się zawarte w nim roszczenie. W sprawie o alimenty często są to np:

  • imienne faktury,
  • potwierdzenia przelewów,
  • zaświadczenia o zarobkach,
  • rozliczenia PIT,
  • rachunki imienne.

Lista ta nie jest jednak ograniczona. Dowodami w sprawie o alimenty mogą być przykładowo także zeznania świadków czy opinie biegłych, o ile potwierdzają one twierdzenia powoda. Należy przy tym pamiętać, że uzasadnienie powinno dotyczyć nie tylko żądanego zakresu alimentów, ale także faktu zasadności samego roszczenia. Czyli w przypadku alimentów na dziecko należałoby przedłożyć np. akt urodzenia, a w przypadku alimentów na byłego małżonka, odpis aktu małżeństwa.

Jak przygotować się do złożenia pozwu o alimenty?

Sprawy o alimenty potrafią ciągnąć się bardzo długo, przy czym kluczowe w nich jest odpowiednie uzasadnienie pozwu. Osoba, która przygotowuje się do wszczęcia takiego postępowania, powinna poświęcić sporo czasu na przygotowanie materiału dowodowego. Zgromadzenie dokumentów, które potwierdzą konieczność ustalenia świadczeń alimentacyjnych względem dziecka lub innego członka rodziny, często okazuje się nie lada wyzwaniem. Zawsze najlepiej zasięgnąć porady doświadczonego prawnika, który wie, jakie materiały są istotne dla sądu i mogą pozytywnie wpłynąć na rozstrzygnięcie sprawy.

Podstawy prawne

Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy

Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów

Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych