Według statystyk, obecnie ponad jedna trzecia małżeństw kończy się rozwodem. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, orzeczenie w tej sprawie wydaje sąd, który rozstrzyga również kwestie alimentów, opieki nad dziećmi czy władzy rodzicielskiej. Niekiedy proces rozwodowy przebiega bezproblemowo, jednak w zależności od relacji pomiędzy byłymi partnerami, może być on również bardzo skomplikowany.
SPIS TREŚCI:
W tym artykule dowiesz się wszystkiego o rozwodach w Polsce i poznasz kroki, jakie należy podjąć, aby uzyskać orzeczenie o rozwiązaniu małżeństwa.
Czym jest rozwód w świetle prawa?
Do rozwodu dochodzi, gdy między małżonkami nastąpił z ważnych powodów zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego. Wówczas każde z nich może złożyć pozew rozwodowy i żądać prawomocnego rozwiązania łączącego ich związku.
Orzeczenie w tej sprawie wydaje sąd, jednak nie zawsze jest ono zgodne z wolą małżonków. Jeżeli bowiem istnieją przesłanki wskazujące na to, że w wyniku rozwodu ucierpiałoby dobro małoletnich dzieci lub orzeczenie rozwodu byłoby niezgodne z zasadami współżycia społecznego, sąd ma prawo oddalić wniosek rozwodowy.
Jakie są rodzaje rozwodu?
Obecnie dozwolone są dwa rodzaje rozwodów, a mianowicie:
- rozwód bez orzekania o winie,
- rozwód z orzeczeniem o winie.
Co do zasady, sąd zawsze decyduje, czy i który z partnerów jest winny rozpadu pożycia. Możliwe jest jednak pominięcie tego kroku, o ile dzieje się to na zgodny wniosek małżonków. Wówczas mamy do czynienia z rozwodem bez orzekania o winie, zwanym również rozwodem za porozumieniem stron. Cała procedura jest w tym przypadku zazwyczaj znacznie szybsza, gdyż nie wymaga przedstawiania skomplikowanych dowodów, wskazujących na błędy jednego lub obojga małżonków.
Jak wziąć rozwód w Polsce?
Pierwszym krokiem do wszczęcia postępowania rozwodowego jest zawsze złożenie pozwu rozwodowego. Zanim jednak to nastąpi, warto zastanowić się, czy pomiędzy małżonkami faktycznie doszło do rozpadu małżeństwa, tj. wspomnianego wcześniej zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego.
Czym jest trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego?
Aby móc stwierdzić, że między małżonkami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia, należy wykazać, że ustały między nimi wszelkie więzi, zarówno o charakterze duchowym, fizycznym, jak i gospodarczym. Ponadto konieczne jest udowodnienie, że nie ma już szans na pogodzenie się i powrót małżonków do wspólnego pożycia. W przeciwnym razie sąd może uznać, że decyzja o rozwodzie została podjęta zbyt pochopnie i para nie otrzyma oczekiwanego orzeczenia.
Najlepszym wyborem jest zawsze konsultacja z prawnikiem doświadczonym w sprawach rozwodowych, który pomoże ustalić, czy rzeczywiście istnieją przesłanki wskazujące na trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego.
Jak przygotować pozew o rozwód?
Niestety, nie ma jednego uniwersalnego wzoru pozwu rozwodowego, co wynika z faktu, że jego treść zależy w dużym stopniu od sytuacji w danym małżeństwie i charakteru sprawy. Istotne są takie czynniki jak to, czy małżonkowie mają małoletnie dzieci, czy istniała między nimi wspólność majątkowa, a także czy byli zgodni co do nie orzekania o winie.
Jednocześnie należy pamiętać, że jako pismo procesowe, pozew zawsze musi spełniać podstawowe wymogi formalne wynikające z przepisów prawa. Jest to warunek konieczny, aby w ogóle został przyjęty przez sąd. Tym samym powinien zawierać:
- oznaczenie sądu, do którego jest skierowany,
- imiona i nazwiska lub nazwy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,
- oznaczenie rodzaju pisma,
- osnowę wniosku lub oświadczenia,
- w przypadku gdy jest to konieczne do rozstrzygnięcia co do wniosku lub oświadczenia – wskazanie faktów, na których strona opiera swój wniosek lub oświadczenie, oraz wskazanie dowodu na wykazanie każdego z tych faktów,
- podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika,
- wymienienie załączników.
Ponadto, w każdym pozwie rozwodowym należy umieścić:
- dokładnie określone żądanie,
- oznaczenie daty wymagalności roszczenia w sprawach o zasądzenie roszczenia,
- wskazanie faktów, na których powód opiera swoje żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających również właściwość sądu,
- informację, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku gdy takich prób nie podjęto, wyjaśnienie przyczyn ich niepodjęcia.
Żądaniem w pozwie rozwodowym mogą być takie kwestie, jak wspomniane wyżej zarządzenie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej, nałożenie obowiązku alimentacyjnego na małżonka, czy też ustalenie winy jednego z nich. Jeśli chodzi o materiał dowodowy, to w jego skład mogą wchodzić różne elementy, co w pełni zależy od przedstawionego żądania. Niezbędnym będzie z pewnością odpis aktu małżeństwa oraz odpisy aktów urodzenia dzieci, o ile małżonkowie je posiadają.
Jakie są prawne skutki rozwodu?
Rozpad pożycia małżeńskiego pociąga za sobą wiele konsekwencji prawnych. Do najważniejszych z nich należą:
- podział majątku wspólnego małżonków,
- wyłączenie z porządku dziedziczenia ustawowego,
- nałożenie obowiązku alimentacyjnego względem dzieci lub byłego małżonka,
- ustalenie wykonywania władzy rodzicielskiej,
- ustanie domniemania pochodzenia potomstwa (po upływie 300 dni od ogłoszenia wyroku rozwodowego).
Jednakże, w zależności od żądań małżonków i przebiegu postępowania rozwodowego, skutki te mogą być różne.
Podstawy prawne
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego
