Rozdzielność majątkowa jest jedną z alternatyw dla tradycyjnego małżeńskiego ustroju majątkowego wynikającego z przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Obecnie wiele par decyduje się na jej ustanowienie, ponieważ zależy im na ochronie swoich majątków osobistych. Przed podjęciem takiego kroku należy jednak rozważyć wszystkie za i przeciw. Dlatego w tym artykule poznasz zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki rozdzielności majątkowej.

Jakie są wady rozdzielności majątkowej?

Ustanowienie rozdzielności majątkowej niesie ze sobą szereg konsekwencji, które mogą potencjalnie negatywnie wpłynąć na pożycie małżeńskie. Wśród wad podpisania intercyzy wymienić można m.in:

  • Brak możliwości wspólnego rozliczenia podatku,
  • Obniżona zdolność kredytowa,
  • Trudności z podziałem codziennych wydatków.

Poniżej wyjaśniamy szczegółowo, na czym polegają te problemy.

Brak możliwości wspólnego rozliczenia podatku

Tradycyjny małżeński ustrój majątkowy jest szczególnie korzystny ze względów podatkowych. Wynika to z faktu, że małżonkowie posiadający wspólny majątek mogą razem rozliczać podatek dochodowy. W rezultacie procent, jaki muszą zapłacić, jest często niższy niż w przypadku posiadania wyłącznie majątku osobistego. Niemniej jednak przy rozdzielności majątkowej skorzystanie z takiej ulgi nie jest możliwe i każdy z nich musi indywidualnie rozliczyć się ze Skarbem Państwa.

Obniżona zdolność kredytowa

Wspólność majątkowa jest zazwyczaj dobrze postrzegana przez banki, co jest bardzo przydatne, gdy małżonkowie decydują się na zaciągnięcie kredytu np. na zakup wspólnego mieszkania. Wówczas ich zdolność kredytowa oceniana jest łącznie, co może pozytywnie wpłynąć na warunki finansowe kredytu i samą szansę na jego otrzymanie. Dzieje się tak, ponieważ osoby pozostające w związku małżeńskim są potencjalnie lepszymi partnerami finansowymi, zwłaszcza jeśli zarówno mąż, jak i żona mają stałe źródło dochodu. Niestety, w przypadku rozdzielności majątkowej ich zdolność kredytowa jest oceniana oddzielnie.

Trudności z podziałem codziennych wydatków

Dzielenie się codziennymi wydatkami jest naturalne w małżeństwie. Jednakże podpisanie intercyzy może prowadzić do pewnych trudności związanych z bieżącymi finansami i potencjalnie do konfliktów między mężem i żoną. Błahe kwestie, takie jak ustalenie kto jest właścicielem nowo zakupionej pralki, na którą małżonkowie złożyli się wspólnie, mogą nagle stać się problematyczne. Wypracowanie odpowiedniego podziału obowiązków w takim układzie zwykle wymaga więcej pracy i wysiłku, zwłaszcza jeśli rozdzielność majątkowa została ustanowiona w trakcie trwania małżeństwa.

Jakie są zalety rozdzielności majątkowej?

Oprócz wad, istnieje również wiele pozytywnych aspektów wynikających z ustanowienia rozdzielności majątkowej. Należą do nich na przykład:

  • Niezależność finansowa,
  • Ochrona swojego majątku osobistego,
  • Szybszy podział majątku.

Prześledźmy je jednak szczegółowo.

Niezależność finansowa

Jednym z głównych powodów ustanowienia rozdzielności majątkowej jest chęć uzyskania całkowitej niezależności finansowej. Należy bowiem pamiętać, że w przypadku wspólności ustawowej, wszystkie kluczowe decyzje dotyczące majątku wspólnego, muszą być co do zasady podejmowane razem. Jeśli natomiast każdy z małżonków posiada wyłącznie swój majątek osobisty, może nim zarządzać samodzielnie, bez potrzeby konsultowania się z partnerem.

Ochrona swojego majątku

Rozdzielność majątkowa jest również dobrym rozwiązaniem dla osób, które obawiają się o swój majątek. Może się bowiem zdarzyć, że jeden z partnerów popadnie w długi i nie będzie w stanie samodzielnie spłacić swoich wierzycieli. Wówczas, jeśli między małżonkami istnieje wspólność majątkowa, to z mocy prawa ponoszą oni solidarną odpowiedzialność za zobowiązania. Z kolei w przypadku, gdy między małżonkami istnieje rozdzielność majątkowa, decyzje finansowe drugiego małżonka nie będą miały negatywnego wpływu na majątek drugiego.

Szybszy podział majątku

Choć większość osób nie zastanawia się nad tym aspektem przy rozważaniu podpisania intercyzy, to warto również mieć na uwadze, że ustanowienie rozdzielności majątkowej przed zawarciem małżeństwa lub w trakcie jego trwania, znacznie przyspiesza ewentualny podział majątku w przypadku rozwodu. Kwestie finansowe są często czynnikiem, co do którego partnerzy nie mogą dojść do porozumienia, jednak jeśli nie ma między nimi wspólności ustawowej, cały proces ulega znacznemu przyspieszeniu.

Kto powinien rozważyć rozdzielność majątkową?

To, czy podpisanie intercyzy jest dobrym pomysłem, zależy wyłącznie od sytuacji między partnerami oraz ich preferencjami. Najczęściej decydują się na nią małżeństwa, w których jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą obarczoną wysokim ryzykiem finansowym. Niezależnie jednak od okoliczności, przed sporządzeniem umowy w formie aktu notarialnego należy rozważyć szereg istotnych aspektów i konsekwencji prawnych, które się z tym wiążą. Warto również zastanowić się ile dokładnie kosztuje rozdzielność majątkowa i jak może ona wpłynąć na relacje między małżonkami.

Podstawy prawne

Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych