Zawierając związek małżeński, często długo rozważa się kwestię intercyzy. Panuje bowiem powszechne przekonanie, że jej podpisanie możliwe jest jedynie przed zawarciem małżeństwa. Niemniej jednak, ustanowienie rozdzielności majątkowej może nastąpić zarówno przed, jak i po ślubie. W tym artykule dowiesz się, jak to zrobić i co się z tym wiąże.
SPIS TREŚCI:
Czym jest rozdzielność majątkowa?
Rozdzielność majątkowa jest alternatywą dla tradycyjnego małżeńskiego ustroju majątkowego, w którym małżonkowie z dniem ślubu tworzą wspólność ustawową. Pozwala to każdemu z nich zachować pełne prawo własności i zarządzania majątkiem nabytym zarówno przed, jak i po zawarciu małżeństwa. Ponadto mogą samodzielnie zaciągać zobowiązania finansowe i ponoszą za nie całkowitą odpowiedzialność.
Jak ustanowić rozdzielność majątkową w trakcie małżeństwa?
Ustanowienie rozdzielności majątkowej następuje zazwyczaj w formie aktu notarialnego, zwanego również intercyzą. Zdarzają się jednak przypadki, w których zostaje ona utworzona na podstawie orzeczenia sądu, wydanego na wniosek jednego z małżonków lub wierzyciela jednego z nich. Wówczas konieczne jest przedstawienie ważnego powodu, który uzasadni konieczność ustania wspólności majątkowej małżeńskiej.
Jakie są najczęstsze powody ustanowienia rozdzielności majątkowej?
Istnieje wiele pozytywnych i negatywnych skutków rozdzielności majątkowej. Zazwyczaj pary wybierają to rozwiązanie, ponieważ chciałyby zachować kontrolę nad własnymi finansami bez konieczności konsultowania się z mężem lub żoną. Jest to ważne na przykład w sytuacji, gdy jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą. Jednocześnie jednak powstaje przed nimi szereg wyzwań, takich jak podział codziennych wydatków czy trudności związane z zakupem wspólnego mieszkania bądź domu.
To czy podpisanie intercyzy jest odpowiednim rozwiązaniem, zależy wyłącznie od indywidualnej sytuacji w danym małżeństwie.
Rozdzielność majątkowa po ślubie – jak to wygląda?
Jak już wspomnieliśmy, błędne jest przekonanie, że ustanowienie rozdzielności majątkowej może nastąpić jedynie przed ślubem. W rzeczywistości jest to możliwe również w trakcie trwania małżeństwa. Małżonkowie mogą wspólnie zdecydować się na sporządzenie intercyzy lub jedno z nich może dążyć do zakończenia wspólności majątkowej w drodze rozprawy sądowej.
Najczęściej rozdzielność majątkowa powstaje jednak za pomocą umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego, która musi zostać podpisana przez oboje małżonków. Jest to bowiem wspólne oświadczenie woli obu stron, które wymaga od nich udania się do kancelarii notarialnej i poniesienia kosztów związanych z usługami notariusza.
Jaki jest koszt rozdzielności majątkowej po ślubie?
W przypadku sporządzania intercyzy przed ślubem całkowity koszt obejmuje taksę notarialną (która może wynieść maksymalnie 400 zł), 23% VAT oraz opłatę za wpisy. Niestety ustanowienie rozdzielności majątkowej w trakcie trwania małżeństwa jest znacznie droższe, a jego koszt zależy wyłącznie od wartości majątku wspólnego małżonków.
O ile wartość majątku nie przekracza 3 000 zł, to koszty notarialne będą wynosić maksymalnie 100 zł. Jednak powyżej tego pułapu, taksa znacznie się zwiększa. Ponadto, trzeba doliczyć do niej specjalną opłatę od nadwyżki.
Obecnie kwoty te są następujące:
- majątek o wartości od 3 000 zł do 10 000 zł: 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3 000 zł,
- majątek o wartości od 10 000 zł do 30 000 zł: 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł,
- majątek o wartości od 30 000 zł do 60 000 zł: 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł,
- majątek o wartości od 60 000 zł do 1 mln zł: 1 010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł,
- majątek o wartości od 1 mln zł do 2 mln zł: 4 770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 mln zł,
- majątek o wartości powyżej 2 mln zł: 6 770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 mln zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł.
Jak więc widać, koszt umownego ustanowienia rozdzielności majątkowej jest w niektórych przypadkach bardzo wysoki i może sięgać nawet kilku tysięcy złotych.
Czy możliwe jest zniesienie rozdzielności majątkowej?
Podobnie jak wspólność majątkowa może zostać rozwiązana w trakcie trwania małżeństwa, rozdzielność majątkowa również może zostać unieważniona. Tak naprawdę jest to możliwe w każdej chwili, jeśli małżonkowie wyrażą taką wolę. Wówczas wspólność ustawowa zostaje ustanowiona bądź przywrócona.
Podstawy prawne
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy